PAN Europe vecht EU-besluit over glyfosaat aan bij Europees Hof

De Europese Commissie maakte vorige week haar voornemen bekend om de EU-goedkeuring van glyfosaat met nog eens tien jaar te verlengen. Omdat er tijdens de vergadering van het Permanent Beroepscomité van de Europese Commissie weer geen meerderheid voor of tegen was, neemt de Europese Commissie nu zelf het besluit om het gebruik van glyfosaat langer toe te staan.

'Schadelijk voor de menselijke gezondheid en het milieu'

De Europese milieuorganisaties begrijpen dit besluit niet. „In werkelijkheid wijst een aanzienlijke hoeveelheid wetenschappelijk bewijs er op dat het gebruik van glyfosaat schadelijk kan zijn voor de mens, dier en milieu. Daarom is deze verlenging onverenigbaar met het mandaat van de EU-wetgeving inzake pesticiden."

De lidorganisaties Génerations Futures (Frankrijk), Global 2000 (Oostenrijk), PAN Duitsland en PAN Nederland gaan daarom samen met de overkoepelende organisatie PAN Europe de beslissing voor de rechter aanvechten.

Inspraaktermijnen

PAN verwacht dat de zaak op z’n vroegst medio 2024 in zitting zal komen bij het Europese Hof. Dit heeft te maken met inspraaktermijnen van alle betrokken partijen. Vanwege de ingewikkeldheid van deze zaak rekent PAN op minimaal 1,5 jaar voor er een uitspraak komt, aldus Martin Dermine, directeur PAN Europe tijdens een persconferentie.

PAN geeft aan dat er voldoende bewijs ligt dat glyfosaat wel degelijk schadelijke effecten heeft op mens, dier en milieu. Zo verwijst Peter Clausing, toxicoloog bij PAN Duitsland naar muizenproeven waarin is gekeken naar de ontwikkeling van tumoren. „Er wordt geclaimd dat glyfosaat niet kankerverwekkend is, maar met deze proeven ligt er voldoende bewijs dat dat wel het geval is.” Hij zegt dat ECHA bewijs van kankerverwekkendheid heeft laten ‘verdwijnen’. Angeliki Lysimachou van PAN Europe wijst op de impact op het immuunsysteem. „Er liggen honderden onderzoeken over de giftigheid voor insecten en waterorganismen.”

Verkeerde interpretaties

De EU-toezichthouders, waaronder ECHA en EFSA hebben de EU-wetgeving niet geïmplementeerd en ze hebben niet de Europese en internationale richtlijnen gevolgd, stelt PAN Europe. „Onze experts hebben consequent de verschillende inconsistenties en tekortkomingen in de beoordeling van glyfosaat benadrukt. Deze verkeerde interpretaties hebben geleid tot foute conclusies over de veiligheid van de stof.”

De EU-bevolking vraagt om een verbod op glyfosaat, zegt Lysimachou. „In 2017 hebben 1,3 miljoen mensen een handtekening gezet voor een verbod.” Dit jaar heeft een poll van IPSOS aangetoond dat een ruime meerderheid van de inwoners in verschillende EU-landen geen toelating meer willen voor glyfosaat, voegt ze daar aan toe.

Evaluatie

Bijna 300 wetenschappers uit België en Nederland hebben er onlangs bij hun regeringen op aangedrongen om de hernieuwde toelating van glyfosaat af te wijzen. Er is kritiek op het beoordelingsysteem van de EU. 'Volgens de wet moeten producenten hun eigen onderzoeken indienen die de veiligheid van de werkzame stof aantonen, aangevuld met peer reviewed wetenschappelijke literatuur. Toch wordt het meeste peer reviewed onderzoek door producenten vaak afgedaan als irrelevant of onbetrouwbaar, een standpunt dat doorgaans wordt gesteund door de EU-autoriteiten. Deze afwijzing heeft in de academische gemeenschap alarmbellen doen rinkelen over de minachting voor onafhankelijk, peer reviewed onderzoek'. aldus PAN.

Pauline Cervan, toxicoloog bij Générations Futures (Frankrijk): "Op het eerste gezicht lijkt de evaluatie van de EFSA grondig en omvat ze talrijke studies. Maar van de 1.628 peer reviewed glyfosaatstudies - waarvan vele negatieve gevolgen voor de gezondheid of het milieu aan het licht brachten - die de afgelopen tien jaar zijn gepubliceerd, werden er slechts 30 (1,8 procent) als relevant en betrouwbaar beschouwd voor evaluatie. Deze studies worden in de algehele bewijsbeoordeling overschaduwd door onderzoek van de industrie, en geen enkele studie diende als een belangrijke studie in de Europese herevaluatie."

Dermine concludeert: „De wetenschap is duidelijk over de gevaren van deze stof: de stof moet verboden worden, zoals vereist door de EU-wetgeving. Recente uitspraken van hetHof van Justitie van de EU bevestigen dat er prioriteit moet worden gegeven aan de menselijke gezondheid en het milieu, terwijl het voorzorgsbeginsel aan de basis ligt van het pesticidenbeleid. De Europese Commissie heeft juist het tegenovergestelde gedaan."