Aardappelen en bieten als basisgrondstof voor nylon

Dr. Ingrid van der Meer, groepshoofd bij de afdeling Bioscience van Plant Research International, is er van overtuigd dat haar groep met dik een jaar in staat is een aardappel te hebben die het stofje caprolactam kan produceren. Nylon is in feite een lange keten van afwisselend een dicarbonzuur en een diamine. Eén van de veel gebruikte diaminen heet caprolactam en wordt nu nog gewonnen uit aardolie. Via een aantal enzymatische stappen is het ook te produceren uit lysine, een aminozuur aanwezig in het restproduct van de zetmeelaardappelindustrie. De afgelopen tijd is al een reeks bacteriële genen in aardappels gebouwd, waarmee lysine is omgezet in een van de laatste voorlopers voor caprolactam. Op dit moment wordt gewerkt aan de laatste stap.

Aardappel of toch gist

Met een caprolactam-aardappel alleen heb je nog bepaald geen nylon. Er zal uiteindelijk ook gekeken moeten worden of de stof op een acceptabele manier te winnen is uit het restproduct van de aardappelzetmeelindustrie. Gaat dit teveel energie of chemicaliën zou kosten, dan is er niets gewonnen op het vlak van duurzaamheid. De Wageningse onderzoekers hebben in dat geval ook nog andere troeven in handen. Hetzelfde trucje als met de aardappel is ook toepasbaar in gist waar je de benodigde genen inbouwt. Dan zou je in plaats van een veld vol aardappels of bieten een vat vol ‘nylongist’ moeten laten gisten om op een duurzame manier caprolactam te produceren.

In breder verband gezien kan deze manier van nylonproductie een wezenlijke bijdrage leveren aan de verduurzaming van de industrie. Heel veel van de chemische omzettingen van aardolie die nu in chemische fabrieken gebeuren, kunnen ook direct in een plant of een micro-organisme worden gedaan.