NAV: NPLG naar de prullenbak

De Nederlandse Akkerbouw Vakbond (NAV) heeft een zienswijze ingediend op het concept voor het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) en het bijbehorende milieueffectrapport (plan-MER). Het belangrijkste kritiekpunt van de akkerbouworganisatie is het ontbreken van aspect ‘voedselproductie’ als doel van het programma.

Weeffouten

In de bestudering van de NPLG distilleert de NAV tal van grote weeffouten. Zo wordt, volgens de NAV, geen enkel belang toegekend aan voedselproductie en ten tweede worden alle natuurproblemen in zijn geheel toegeschreven aan stikstofemissie uit de landbouw. In de ogen van de NAV gaat de concept-NPLG in zijn geheel uitsluitend over doelen voor natuur, milieu, de VHR, KRW enz. „Doelen voor de hoeveelheid en soort agrarische productie ontbreken totaal. Wat wij nog aan voedsel produceren straks is de toevallige resultante”, concludeert de NAV.

Landbouw binnen de doelen

Na een bestudering van de concept-NPLG komt de NAV tot de conclusie dat landbouw mogelijk blijft, zover het ’binnen de doelen van het NPLG’ valt. Dit zijn alleen doelen op het gebied van natuur, milieu en omgeving. De NAV vindt het een zeer kwalijke onderschatting van het belang van voedselproductie in de vruchtbare rivierdelta van Europa voor de voedselzekerheid hier en elders. Volgens de NAV vergeten de opstellers totaal dat voedselproductie ook een grote, zo niet de grootste maatschappelijke dienst is die de landbouw kan leveren.

Zelfvoorzienend

Momenteel is Nederland ongeveer 60 procent zelfvoorzienend wat betreft voedsel. Een nog lagere zelfvoorzieningsgraad is in de ogen van de NAV strategisch en praktisch gezien een gevaarlijke ontwikkeling. Ze eist dat er duidelijke doelen worden geformuleerd voor de agrarische productie. Anders kan de landbouw nooit op tegen de harde doelen voor de energietransitie, milieu en natuur.

Per provincie

De NAV vindt het verder een grote fout dat het NPLG een afwegingskader per provincie hanteert. De NAV vindt dat op nationaal niveau moet worden gekeken welke hoogwaardige landbouwgronden moeten worden beschermd tegen functieverandering. Ook vindt ze dat de garantie, bij de aanwijzing van Natura-2000 gebieden, dat deze aanwijzing nooit consequenties zou hebben op de directe omgeving, blijft gehandhaafd. Wat de NAV ook bevreemdt, is de totale fixatie op de omgeving voor het behalen van de doelen in de Natura-2000 gebieden. Tegelijkertijd worden alleen de boeren in het gebied aangepakt, terwijl in een eerdere natuurdoelanalyse bleek dat de stikstof vooral uit de dorpen kwam. „In dergelijke gebieden zijn vele malen meer motorboten gekomen in de afgelopen 50 jaar en vliegen tegenwoordig 100.000 vliegtuigen per jaar op een hoogte van 600-800 m over. Het aantal koeien in het gebied is ongeveer gelijk aan 50 jaar geleden, maar toch worden alleen maatregelen voorgesteld gericht op het verkleinen van de veestapel.”

Samenvatting

De NAV mist reflectie op het voorziene doelbereik van de maatregelen. De situatie van decennia geleden vormt de basis. Als we Nederland compleet anders inrichten zullen volgens de NAV sommige soorten alsnog verdwijnen, omdat er andere krachten leidend zijn bij die soorten. In de ogen van de NAV leidt dit NPLG tot een mooi parklandschap waar het heerlijk toeven is voor vogels, insecten en andere dieren en planten. De Nederlanders blijven daarbij achter met een afhankelijkheid van importvoedsel en een verbod op het betreden van de natuur.