Column: Erik Arts: Hoe duurzaam is de suikerbietenteelt?
Toch wil ik je de vraag voorleggen. Niet op basis van de prijs, maar op basis van hoe we de teelt hedendaags toepassen. Iedereen heeft de mond vol over het duurzaam omgaan met de grond. Als ik dan kijk naar de teelt van suikerbieten, vraag ik me af of het woord duurzaam hier wel bij past.
Dalend suikerpercentage
De veredeling is de laatste jaren enorm bezig geweest met het inkruisen van allerlei toleranties en resistenties. Op zich duurzaam, want je hoeft dan minder gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken. Hoe zit het echter met de suiker in de bieten? Het suikerpercentage daalt, terwijl de kilogram-opbrengsten toenemen. Gevolg is dat je in het oogstseizoen meer dan 100 ton per hectare op het land moet verslepen! In de komende jaren gaan we helaas de gevolgen zien van de schade die hierdoor ontstaat, zeker na een jaar als 2023.
Vroeger rooien?
Je zou nog kunnen denken: ik rooi de bieten wat eerder. Echter, met het verdwijnen van rassen die vroegtijdig een hoog suikergehalte hebben, kies je hier liever niet voor. Bietenfabrieken rekken hun verwerkingsperiode trouwens ook alleen maar aan het eind op. Dan zijn er ook nog eens de warmere winters waardoor je niet te vroeg zult rooien. Je wilt immers niet te veel suikerverlies hebben, maar rooien in december of januari is niet bevorderlijk voor de grond. Als gevolg van tarra kan de hoeveelheid af te voeren product van het land namelijk toenemen tot meer dan 125 ton per hectare.
Een ander gevolg van laat rooien en een laag suikergehalte zijn de vele transportbewegingen. Er is veel water nodig om de bieten te wassen en ook veel energie nodig om de suiker uit de biet te krijgen. Dat kan volgens mij veel duurzamer.
Een andere weg inslaan
Daarom roep ik de suikerindustrie en de veredelaars op om een andere weg in te slaan. Zorg voor bieten met meer dan 20 procent suiker en zorg voor rassen die in september al een suikeropbrengst van minimaal 15 ton suiker per hectare halen. Dat maakt de teelt aanzienlijk duurzamer.
Ook vraag ik de suikerindustrie ervoor te zorgen dat na 1 januari geen bieten meer gerooid hoeven te worden. Stimuleer akkerbouwers om geventileerde opslagen te creëren zodat bieten langer bewaard kunnen worden, zonder veel suikerverlies. Ontvang en verwerk ook veel meer bieten voor, terwijl je pas later de suiker wint. Er móet wat gebeuren om te voorkomen dat de grondkwaliteit, de kilogram-opbrengsten en de kwaliteit van akkerbouwproducten achteruitgaan en we in duurzaamheid eerder achteruitgaan dan vooruit.
Alternatief
De suikerbietenteler heeft overigens wel een alternatief: stoppen met de bietenteelt. Het moet toch niet zo zijn dat je het verdiende geld van de bieten nodig hebt om het lagere rendement, als gevolg van de structuurschade van diezelfde bieten, van andere gewassen te compenseren?
Succes met de komende (bieten)teelt.
