Opinie: AARDige Buren: lelieteelt is vooral ook een gevaar voor telers

Deze vraag stellen we aan alle boerenorganisaties: voor welke boeren wil je eigenlijk opkomen? Voor de boeren die vooruitkijken en die zorgdragen voor hun omgeving en de gezondheid van de volgende generaties? Of voor die paar lelietelers die met grote negatieve impact voor persoonlijk gewin gaan ten koste van het imago van anderen?

De lelieteelt gebruikt 4 keer meer gif dan tulpen en 40 keer meer dan tarwe. Voor een exportproduct waar zo’n 350 telers (CBS 2020) veel geld mee verdienen, maar waardoor Nederland achterblijft met meer Parkinson, bezorgde burgers, hogere zorg- en milieukosten, meer dode bijen en een dode bodem. Bovendien krijgen de overige 50.000 Nederlandse boeren er een slechte naam door.

Buiten spelen

AARDige Buren - bewonersgroepen die geconfronteerd worden met hoog gifgebruik naast hun tuin of schoolplein – willen helemaal niet naar de rechter. Ze willen hun kinderen zonder zorgen buiten kunnen laten spelen. Ze willen de was buiten hangen en zomers de ramen openzetten. Volgens de GGD kan dat allemaal niet als je een lelieveld naast je huis krijgt.

Uit onderzoek blijkt dat cocktails van middelen tot 250 meter van het veld worden gevonden. Ook is bekend dat het Ctgb niet kijkt naar 1) het effect van cocktails, 2) naar de kans dat middelen neurodegeneratieve ziektes als Parkinson veroorzaken en 3) lange termijneffect van giftige middelen wordt ook niet beoordeeld. Telers die jaar in jaar uit spuiten lopen grote risico’s, dat zien huisartsen die in gebieden met veel bloembollentelers werken.

Parkinson

Middelen zijn daarom niet met zekerheid veilig te noemen, en ook telers zelf zouden zich hier grote zorgen om moeten maken. In Frankrijk is Parkinson al een beroepsziekte en in Duitsland vanaf dit najaar ook. Wacht je af tot dat in Nederland het geval is, of kom je vast in actie voor jezelf, je collega’s en je kinderen?

De groeiende weerstand tegen de lelieteelt is hoe dan ook begrijpelijk. Jaap Bond kan dan wel roepen dat gemeenten en provincies pal achter de lelieteler staan, maar ook dat is niet waar. De Rekenkamer is heel helder, bestuurders moeten meer doen om burgers te beschermen. De wethouder van het Limburgse Horst aan de Maas spreekt zijn zorgen voor de burgers uit, gemeente Opsterland (FR) pakt nu eindelijk de illegale lelieteelt aan en in Diever (DR) stopte de gemeente lelieteelt naast een basisschool.

Als AARDige Buren zijn we echt niet tegen boeren, maar wel tegen de lelieteelt.

Als AARDige Buren zijn we echt niet tegen boeren, maar wel tegen de lelieteelt. De meeste insecten zijn al verdwenen, we geven miljarden uit aan herstel van waterkwaliteit en natuur, de zorg vraagt ieder jaar om meer miljarden van ons belastinggeld. We willen graag samenwerken met boeren voor een gezond leefmilieu. We gaan overal eerst het gesprek aan met een teler, en pas in uiterste noodzaak naar de rechter.

En om heel specifiek enkele woorden van Jaap Bond te weerleggen: we hebben al 1 rechtszaak gewonnen, en in het hoger beroep waren nog steeds 30 van de 35 middelen verboden. We worden níet ondersteund door Stichting DOEN, maar door 12 maatschappelijke organisaties.

Bufferstrook

Ook laten we ons niet afschepen met een bufferstrook van 50 meter en laten we ons niet verleiden door uitspraken als ‘80 procent van de middelen is biologisch’. Olie H kan dan goedgekeurd zijn door Skal en door Ctgb als ‘veilig’ zijn aangemerkt, Skal raadt het af, RIVM zet het op de lijst zeer zorgelijke stoffen en volgens PPTB is het kankerverwekkend. Zeven middelen in het zogenoemde ‘groenere spuitschema’ van de boer in Sevenum (LB) bieden volgens de wetenschap ‘een reële kans op neuro-schade’. Vooral zwangere vrouwen en jonge kinderen lopen gevaar.

Beste boerenorganisaties en telers, laat je niet misleiden door het Ctgb en de reclamepraatjes van verkopers van landbouwgif! Verdiep je en kom op voor je eigen gezondheid. Laten we samen als AARDige Buren en Boeren opkomen voor elkaar.

AARDige Buren – Jonna Vernes (Drenthe) en Laura Redeker (Limburg)