Het effect van de droogte in 2018 was met name goed te zien in de resultaten van de proeven met compost en Bokashi. Dat zegt onderzoeksassistent Wouter Otto van proefbedrijf Ebelsheerd in Nieuw-Beerta.

TopBodem-deelnemer Maarten Janse uit Wolphaartsdijk blogt over het nieuwe seizoen. Hij maakte al wat land klaar voor teelt 2019. Met bieten zaaien wacht hij nog even. Op het aardappelland laat hij de groenbemester staan tot vlak voor het poten.

Planten maken kanalen en poriën in de bodem. Ze voeden het bodemleven dat op zijn beurt voor aggregaatvorming zorgt. De biologisch gevormde structuren kenmerken zich door grote stabiliteit.

Enkele conclusies na de droge zomer van 2018 waren dat droge jaren in tweetallen komen en droogte goed is voor de structuur. Niet-kerend werken is goed voor het behoud van de capillaire werking en daarmee voorkomt het een deel van de droogteschade.

Verzilting is in delen van het land een toenemend probleem. Ook bronnen voor beregening kunnen op zeer korte afstand van elkaar grote verschillen in zoutgehaltes hebben.

Houd er met het bodembeheer rekening mee dat ons klimaat gaat lijken op het zuidwesten van Frankrijk, zegt Peter Kuipers Munneke. Er komt meer neerslag in herfst, winter en lente. Droogte kan in de zomer een groter probleem zijn voor de landbouw.

Grondprijzen en pacht worden zo duur dat telers gedwongen worden een intensief bouwplan aan te houden, zelfs als dit op termijn de kwaliteit van de bodem schaadt. Dat zegt Kees van Biert van Stichting Grondbeheer.

TopBodem-deelnemer Foppe-Jan Dijkstra sorteert een vracht pootgoed met bestemming Turkije. Voldoende neerslag heeft de voorraad bodemvocht weer aangevuld. Na de vorst wil hij de grond gaan klaarleggen voor het nieuwe seizoen.

Als de bodem niet goed functioneert neigen mensen ernaar in actie te komen. „Het is de kunst net genoeg te doen en zeker niet te veel”, zegt landbouwadviseur Sander Bernaerts van Naturim.